Xe gắn máy

Thời tôi bắt đầu lớn để biết chuyện thì phương tiện di chuyển của cha là cái xe đạp, nhờ thế tôi sớm làm “thợ vịn” cho cha trong những lúc vá ruột xe, đốn mắt xích, thay bố thắng.
Lúc cha hết làm ở công ty điện lực thì thấy ở nhà có chiếc xe gắn máy, người ta gọi là chiếc mobilette. Loại xe này không có tay số, chỉ có tay ga, lúc muốn nổ máy thì đạp như chiếc xe đạp để lấy trớn rồi vặn tay ga cho nổ máy. Chiếc xe này đã cũ lắm, không biết tự đâu ra, và chạy cũng không tốt lắm nên vào khoảng năm 1966-67 thì nhà mình có một chiếc xe mới, là một chiếc Honda SS50. (Sơn: Cũng vì cứ nghĩ như anh Thạch là “muốn nổ máy thì đạp như chiếc xe đạp để lấy trớn rồi vặn tay ga cho nổ máy” mà anh có kỷ niệm nhớ đời với nó, cậu chuyện có liên hệ tới chị Tuyết nữa, không biết chị có còn nhớ ! Đó là một dịp nghỉ hè, anh từ Nha trang về và chị Tuyết từ Cù lao giêng về. Buổi trưa cả nhà đang ngủ trưa, anh ngứa ngáy tay chân, nên rủ chị Tuyết lấy xe mobilette của cha ra chạy thử. Chị Tuyết cũng đồng tình. Hai chị em hì hục, người đạp người đẩy, rồi lại thay phiên nhau người đẩy người đạp, tháo mồ hôi mà vẫn không nổ. Lý do 2 chị em quyết tâm làm như thế là vì đã thấy cha chạy ngon lành: đạp vài vòng cho nó chạy như xe đạp rồi vặn tay ga là nó vọt lên ngay. Sau nửa tiếng vật lộn với chiếc xe … đành phải đầu hàng, dắt xe về, mặt mày tái mét, mồ hôi mồ kê đầy người. Về đến nhà thấy cha đã ngủ trưa dậy chuẩn bị đi làm, cha mới nhẹ nhàng tiết lộ mánh khóe, đó là: trong lúc đạp như xe đạp thì phải vặn tay ga ngược về phía trước, đến khi nghe tiếng lạch phạch thì mới vặn xuôi về phía sau để tăng ga. Nhưng cha nói thêm một câu mà anh nghe mát lòng vô cùng và nhớ mãi đến hôm nay, đó là “con hỏi cha trước rồi cha chỉ dẫn cho con, có phải con khỏi mất công sức như vậy không”. Câu nói ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng tạo nên tâm trạng gần gũi thân yêu và sự tin tưởng giữa hai cha con với nhau.)

Chiếc xe Honda SS50 của nhà mình và của chú Bích là 2 chiếc được đặt chở về từ Nhật chứ không phải là hàng lắp ráp tại VN, xe xuất xưởng chưa được căn chỉnh gì cả nên phải mất cả tháng mày mò, so sánh mới điều chỉnh được mức xăng/gió thích hợp để bu-gi khô ráo và có màu đỏ “như gạch cua” chứ không còn đen thui và ướt nhẹp xăng.
Xe mới thì cần phải chạy rô-đa, nghe nói đâu khoảng 500 cây số. Vì ít sử dụng nên cha hay để ở nhà, chống xe lên và nổ máy thay vì phải chạy rô-đa. Tôi chưa đủ lớn để chạy chiếc xe này nên chỉ biết chờ khi xe được chống lên thì ngồi trên xe, đạp cho nổ máy, sang số, trả số. Lúc nổ máy chán rồi thì cùng với mấy em, chắc là Vân, Phong, đè phía sau xe để kích bánh trước lên rồi dùng tay quay bánh xe để coi kim vận tốc di chuyển và các con số từ từ nhảy.
Ngoài cha ra thì chắc chỉ có anh Sơn là người sử dụng chiếc xe này, thỉnh thoảng anh Sơn chở theo tôi chạy ra Phú-long, qua khỏi mấy đám ruộng muối trên quốc lộ 1 là đoạn đường thênh thang nên anh Sơn rồ ga phóng, tôi ngồi sau nghe gió phần phật mà phát khiếp.
Có một lần cha phải tránh hay vì cán trúng một con chó mà bị té, xe ngã đè lên cha, bàn chân bị cần số cấn lên làm bị thương khá nặng, sưng húp lên, phải băng bó, bóp thuốc khá lâu mới lành. Nhớ thêm một lần, cha chở tôi đi mua thùng dầu lửa 20 lít ở khu gần nhà thương cũ, trên đường Hải Thượng Lãn Ông; trên đường về, chưa tới được ngã tư bưu điện (trước 1975, bốn góc ngã tư này gồm có ty bưu điện, ty ngân khố, tiểu khu và công viên) thì sém bị va chạm với một xe khác cắt qua trước mặt để quẹo phải, cha bị luýnh quýnh, tôi ngồi sau vất vả ôm thùng dầu vuông vức cũng bị chao đảo làm cha mất thăng bằng, thế là cha con và thùng dầu cùng đo đường, gặp khúc đường có cát nên bị kéo trượt đi vài thước, ai cũng bị trầy sướt mấy chỗ, thùng dầu hơi móp méo và bị hở bung một chút ở mặt trên nên có một ít dầu bị đổ xuống đường nhưng rồi cha con cũng lại lên xe tiếp tục về nhà.
Không biết cha có bị thêm tai nạn nào không nhưng chắc mẹ thấy cha chạy xe tay côn không nhuyễn lắm nên sinh ra ý định bán chiếc SS50 để thay thế bằng loại xe ít rắc rối hơn. Hình như xe được bán lại cho ông Yên, trong lúc chưa mua xe khác thì cha Hoa cho chiếc xe Gobel để chạy đỡ, tôi đã có dịp lấy xe chạy lên tới phố (đường Trần Hưng Đạo), loại xe cũng phải bóp côn sang số nhưng vặn bằng tay trái chứ không phải số chân.
Ngoài ra, cậu Trực có một chiếc xe Solex, giống xe đạp nhưng có máy ở phía trước, xe này chạy cũng không tốt lắm nên hình như cậu cũng tháo máy để làm thành xe đạp luôn.