Về quê chồng

Tháng 7, 1995 – Đây là lần đầu tôi trở về thăm Việt Nam sau 16 năm xa cách, chuyến đi này đã để lại cho tôi thật nhiều kỷ niệm, nhiều ấn tượng thật đặc biệt… muốn chia sẻ cùng các anh chị em.
Chuẩn bị cho chuyến đi
Rời Việt Nam khi tôi mới lên 12 với toàn thế gia đình, trong quá trình trưởng thành, đôi khi tôi quên hẳn mình từ đâu đến, không còn phân biệt là mình đang sống tại nước ngoài vì tôi hoàn toàn hòa mình được với cuộc sống tại Canada, cũng không có những nhớ nhung, trông ngóng hay thiết tha gì về nước Việt Nam vì cha me và anh chị em đều chung sống bên cạnh tôi mỗi ngày…cho đến khi tôi gặp anh Thạch. Anh Thạch đã đưa tôi trở về lại nguồn gốc của mình, cho tôi tìm thấy lại TÔI, một cô gái hoàn toàn Việt Nam… và từ đó, tôi đã chia sẻ được sự nhớ nhung, trông ngóng về nước Việt Nam thân yêu, trông mong một ngày hội ngộ cùng cha mẹ và các anh chị em, tuy chưa một lần gặp mặt nhưng đã rất thân thuộc qua những hình ảnh tôi được xem hay những mẩu chuyện mà anh Thạch kể lại.
Lúc chuẩn bị đám cưới, sự lựa chọn địa điểm của tuần trăng mật rất là dễ dàng vì cả hai chúng tôi đều thấy không thấy nơi đâu bằng Việt Nam để đánh dấu cho sự bắt đầu của cuộc sống mới. Trước khi lên đường, tôi đã chuẩn bị chu đáo cho cuộc gặp gỡ, xem lại nhiều hình ảnh gia đình, học thuộc tên các anh chị em và các cháu.
Kỷ niệm đầu khi đến Sàigòn
Sau hơn 35 tiếng đồng hồ từ khi rời phi trường Montréal, với 3 chặng đổi máy bay tại Toronto, Vancouver và Hồng Kông, chiếc máy bay của hãng Cathay Pacific đã đáp xuống phi trường Tân Sơn Nhất. Lòng tôi thật là hoang mang, hồi hộp, một cảm giác thật khó diễn tả…..đã tới nơi rồi, Saigon thân yêu, nơi mà tôi được sanh ra và lớn lên. Vài phút nữa đây, tôi sẽ gặp lại được những khung cảnh ngày xưa nhưng không biết là mình sẽ còn nhớ gì không hay là tất cả đều xa lạ? Hành lý đã lo xong, 2 vợ chồng tôi cùng bước ra khỏi phi trường. Tôi như muốn ngộp thở vì hơi nóng, cái nóng oi bức mà dường như tôi chưa bao giờ nhận thấy, lại choáng váng vì chung quanh mình quá đông đảo, tôi nghe những tiếng gọi nhau ầm ĩ, lại toàn là tiếng Việt Nam…khung cảnh này quá xa lạ với tôi. Rồi anh Thạch chỉ tới hướng bên kia và nói nhìn thấy anh Sơn rồi. Hướng về phía mọi người đang vẫy tay, tôi cũng không nhớ rõ là có những ai, nhưng nhớ là có nhiều người đến đón. Vì phi trường quá đông người, cho nên sự gặp gỡ ban đầu thật ngắn gọn, vài lời chào hỏi, vỗ vai, cười nói, xong mọi người được phân chia ra. Sự gặp gỡ này thật ngoài sự tưởng tượng của tôi vì tôi thường nghe người ta kể lại cảnh khóc lóc khi gặp lại gia đình sau bao nhiêu năm xa cách, tôi tưởng đâu sẽ chứng kiến được người chồng mình rơi những giọt nước mắt…..
Tôi và anh Thạch được đưa lên ngồi sau chiếc taxi, phía trước có tài xế và một chàng thanh niên. Tôi bị giật mình vì nghe tiếng bấm còi, rồi không biết tại sao chung quanh mình xe nào cũng bấm còi inh ỏi kiểu này. Taxi vừa rời khỏi phi trường vài phút thì chàng thanh niên ngồi phía trước đã quay lại hỏi : “Anh Thạch biết em là ai đây không ?”, anh Thạch ngập ngừng mấy giây thì chàng thanh niên lại nói tiếp : “Em nè, em là Vũ nè!”. Tôi nhận thấy được sự ngạc nhiên của anh Thạch vì không nhận ra được đứa em út, không ngờ đã to lớn tới vậy rồi, những gì tôi nghe kể lại về Vũ chỉ dừng lại lúc Vũ 5, 6 tuổi gì đó…nghĩ đến cảnh ngộ lúc đó, tôi càng cảm thông hơn với sự nhớ nhung và trông ngóng của người chồng đã xa gia đình hơn 14 năm.
Về đến nhà trọ ở Vườn Chuối
Chiếc xe taxi đưa chúng tôi đến nhà trọ ở khu Vườn Chuối mà Quang đã chuẩn bị cho chúng tôi. Mọi người cùng theo chúng tôi về đó. Khi được đưa vào phòng, tôi còn nhớ Quang, Trinh có hỏi tôi : “Chị Quỳnh Anh có mệt không?” tôi chỉ biết cười cười thôi. Rồi ai đó ra vô phòng cũng với cùng một câu hỏi, cuối cùng thì mọi người rút lui xuống nhà dưới, bảo chúng tôi rửa mặt cho mát mẻ rồi xuống dưới chơi. Trời ơi, lúc này thì tôi chỉ muốn được yên lặng, nhảy lên giường ngủ một giấc, chớ đâu còn hơi sức mà gặp ai. Không phải vì chuyến đi xa làm tôi mệt nhưng sự thay đổi đột ngột làm tôi như bị lạc loài, bỡ ngỡ vô cùng, chỉ muốn được yên lặng để có thể trở về lại với hiện tại thôi. Biết là mình không phải nhưng cũng đành nói với anh Thạch : “Anh xuống thăm hỏi mọi người đi, em mệt lắm, ngày mai mới thăm hỏi sau”.
(Sơn: Q.Anh nhấp nhỏm lo âu vì phải làm quen với bao nhiêu người lạ trong một gia đình mới thì anh cũng nôn nao không kém, vì khi anh ra đi, các em từ Trinh trở xuống còn là con nít, mà khi anh về các em đã là những thanh niên thiếu nữ trường thành. Anh nhớ ngày đầu tiên sau khi đi đón anh Thạch và chị Q.Anh về phòng trọ ở Vườn Chuối thì mình kéo nhau đi ăn tối tại Nhà Hàng Thanh Niên. Trước khi ra xe đi ăn, mưa một trận xối xả. Lúc này Quang còn độc thân nhưng có thêm cái rờ mọc dễ thương là Chánh. Cũng trong lần này anh được gặp và làm quen với những em dâu em rể mới là Mãng, là Xuân, là Điệp và biết mặt các cháu. Nam thì chưa xuất hiện chính thức vào lúc này và Chinh Vũ hình như chưa quen nhau. Phải công nhận các dâu rể thật dễ mến và khéo ăn khéo ở !)Đi ‘xe đò cao cấp’ về Phan Thiết
Về đến Saigon chỉ mới mấy ngày mà tôi dần dần quen với tiếng ồn ào của thành phố, đã bớt giật mình khi nửa đêm nghe tiếng Việt Nam bên ngoài nhà trọ, quen với những tiếng hàng rong khi trời mới sáng, nhưng vẫn còn biết bao nhiêu ngạc nhiên khác…
Sau khi ở Saigon được vài ngày thì tôi cùng với mọi người lên đường về nhà, chặng đầu tiên là ghé ngang Phan Thiết. Sáng hôm đó, tôi còn nhớ là Giang chạy đi mua vé xe, tôi có hỏi là mình đi loại xe nào, thì nghe trả lời là loại ‘xe đò cao cấp’, có máy lạnh và TV, thoải mái lắm. Lúc mới lên xe thì thấy thoải mái thật, mỗi người một ghế, có máy lạnh đàng hoàng. Khi xe ra khỏi bến xe mới mấy cây số thì máy lạnh đã bị tắt hết, mọi người mở hết cửa sổ ra, rồi từ từ, những chiếc ghế ‘xúp’ được moi ra và mấy anh lơ xe đưa tay để đón thêm khách, thế là ‘chiếc xe đò cao cấp’ đông nghẹt người , với nào là trái cây, gà vịt cột trên mui xe, có lẽ là tôi chưa bao giờ được chứng kiến những cảnh như vậy, trên đường, nào là xe đạp, người đi bộ, xe gắn máy, xe hơi, xe đò, xe máy cày…không hiểu sao hỗn loạn như vậy mà không gây tai nạn. Chặng đường chỉ có 200 cây số đã tốn hết gần 6 tiếng mới đến nơi, khi đến nơi rửa mặt thì mới thấy mặt mình gần giống như cục than….thầm nghĩ tới ‘xe đò cao cấp’ kiểu này mà còn phải đi thêm 250 cây số nữa chắc là ‘chết chắc’.
Về nhà
Sau mấy ngày vui chơi thăm viếng thành phố Phan Thiết cùng các anh chị em, thì mọi người cùng lên đường ‘về nhà’.  Cái ‘về nhà’ đây  thật là mới lạ, với bao nhiêu sự hồi hộp, bồn chồn, lo lắng.  Trong gia đình tôi, những anh chị lớn đã lập gia đình, đều có gia đình nhà chồng sống tại cùng thành phố, cho nên các anh chị không có được những kinh nghiệm để chia sẻ và trao đổi với tôi trước ngày tôi về nhà chồng.  Những cái lo âu như làm sao xưng hô, vì cái tuổi của tôi thì nhỏ nhưng vai vế thì lại lớn. Vì đã sống ở nước ngoài lâu năm nên cách xưng hô mà tôi thường dùng trong gia đình hay với bạn bè tôi rất là giản dị : ai lớn, gọi anh gọi chi, ai nhỏ thì kêu em hay xưng tên, không phân biệt vai vế lớn nhỏ, những lúc bối rối thì dùng ‘toi, moi, you, me’ gì đó là xong.  Rồi những cái lo khác như không biết mình có hiểu đủ tiếng Việt, nhất là cái giọng địa phương xa lạ với tôi,  để cùng mọi người trao đổi hay không, cha mẹ và các thành viên trong gia đình không biết  có sẽ hài lòng với cô con dâu mới và hoan nghinh chào đón mình hay không? 

Chuyến đi từ Phan Thiết về đến nhà thật là vất vả, tôi còn nhớ rõ cái cảm giác không khác gì như cưỡi ngựa, nhất là chặng đường từ Ban Mê Thuột về Đức Minh.   Với tôi, suốt đoạn đường đi  toàn là những cảnh xa lạ, cảnh vật đồng quê, đất đỏ, những ngôi nhà lá đơn sơ hai bên đường, những người thợ sửa đường với đôi bàn tay thay cho máy móc v.v. Lúc nhỏ khi còn ở Việt Nam, ngoài Sàigòn, tôi thường được viếng thăm quê nội ngoại ở Đà Nẵng, đã du lịch ở Vũng Tàu, Đà Lạt và Cần Thơ, mà tôi thì không còn nhớ gì về những nơi ấy.  Cho nên tôi không tưởng tượng được cái nhà, nơi mà tôi sẽ về nó sẽ ra sao, tuy là đã nghe anh Thạch kể rất nhiều về căn nhà ấy.

Ngày chúng tôi về tới nhà thì trời đã tối, cái lạ đầu tiên là căn nhà được soi sáng bằng những chiếc đèn lờ mờ… rồi mọi người xuống xe,  anh em cha mẹ vui vẻ chào hỏi nhau bằng những tiếng cười, những bàn tay xiết mạnh… không có màn ‘chính thức’ giới thiệu những thành viên mới gia nhập vào gia đình, không có những màn cha mẹ ôm ấp những đứa con thân yêu đã trở về sau  mười mấy năm xa cách,  cũng không có những khóc lóc nhớ thương như tôi tưởng tượng….Thay vào đó, tôi đã chứng kiến được cảnh vui mừng cho cuộc đoàn tụ và sự chào đón tất cả các con trở về, bất kể từ xa hay gần, qua những cử chỉ quan tâm thay cho những lời nói….
(Giang: Chị Quỳnh Anh tưởng tượng ra nhiều “màn” thật là lãng mạn, nào là khóc lóc ở phi trường, nào là trịnh trọng giới thiệu thành viên mới ở gia đình,… quả thật là cả nhà không có những nghi lễ hoành tráng, hay những thể hiện niềm vui một cách ấn tượng và mạnh mẽ mà thay vào đó là sự chia sẻ nhẹ nhàng. Tâm trạng em hồi ấy không giống như chị Anh, chẳng hề cảm thấy băn khoăn về những nhân vật mới, những khác biệt mà mình phải đối diện, chỉ nghĩ rằng mình sẽ được gặp các anh, các chị là những người thân, đã thân thì hiểu nhau, mà đã hiểu nhau thì đâu còn cần hình thức nữa. Em rất bất ngờ khi đọc thấy tình huống Vũ hỏi anh Thạch trên xe taxi, thật là quá cẩn thận! Bởi vì em không có ý nghĩ là anh Thạch và anh Sơn không biết mặt mình.

Nói về sự ồn ào và náo nhiệt của Sài Gòn thì hiện nay nó đã ở mức kinh khủng, có thể nói là đã gần đến ngưỡng chịu đựng của con người sống! Tiếng ồn, không khí ô nhiễm, giao thông tê liệt, đường bị ngập nước là chuyện thường ngày mà những người đi lại nhiều như em phải đối diện. Riêng tiếng còi xe thì nó đã phát triển với đủ loại âm tiết khác nhau chứ không còn nghe “tin tin” như trước nữa! Tuy vậy, niềm an ủi là chị có thể chọn được những dịch vụ theo ý mình chứ không còn bị đi “xe đò cao cấp” như 15 năm về trước.)

Tuy là những ngày chung sống cùng gia đình thật ngắn ngủi, nhưng cũng đủ để cho tôi tìm được sự thân thiết với những bàn tay mở rộng đón tiếp tôi gia nhập gia đình.  Cám ơn cha me, các anh chị em và các cháu đã mang lại cho tôi tình thân và sự ấm áp… để cho tôi, dù ở phương xa, luôn luôn hướng về mái nhà thân yêu…

(Chị Tuyết : Đối với Quỳnh Anh chị có hai kỷ niệm thật vắn gọn nhưng đầy ý nghĩa. Lần đầu tiên, nhỏ thôi. Chị nhớ em có gửi cho chị một lá thư, viết lúc em đã có bé Đan Thùy. Nói rằng từ khi có con, em thấy mình thay đổi hẳn tư cách. Trước đây sống hồn nhiên vô ăn vô lo thì bây giờ cảm thấy có trách nhiệm, bắt đầu biết để ý lo lắng và quán xuyến mọi việc trong gia đình. Ngày trước sống sao cũng được. Bây giờ phải đàng hoàng nghiêm chỉnh.
Là một người tu quan sát đời sống gia đình. Chị thấy Chúa dùng con cái để huấn luyện cho cha mẹ được trưởng thành trong tình yêu. Biết sống tốt hơn, sống có trách nhiệm hơn. Tập chịu đựng, tập hi sinh, biết sống không còn cho riêng mình mà lo cho mầm sống mới Chúa ban cho mình nơi con cái. Nhất là vai trò người phụ nữ trong gia đình

Thay đổi như vậy nên lần thứ hai, gặp em ở Paris, chị thấy em khác hẳn với lần đầu tiên về Việt Nam.
Lần đó hai chị em ngồi nói chuyện với nhau khá lâu ở dưới chân tháp Eiffel. Em còn nhớ không, khi hỏi em về chuyện gia đình thì câu trả lời rõ ràng của em là «gia đình rất hạnh phúc». Câu trả lời thật chân thành đơn giản mà chị chưa hề được nghe ai thốt ra một cách thanh thản đến thế. Chị thật vui mừng và sung sướng với em. Nhưng chị biết rằng để xây dựng được một tổ ấm hạnh phúc điều trước tiên là nhờ ơn Chúa nhưng đồng thời cũng cần nhiều nỗ lực cố gắng của chính mình. Cần phải học bài học yêu thương suốt cả đời.

Nghe và nhìn cách em ăn nói ứng xử với chồng con, với người ngoài, với thân tộc, chị nhận thấy Chúa ban cho em, người phụ nữ, có một khả năng thật tuyệt vời. Cám ơn em.)